
Discussies over economische globalisering hebben vaak een hoog abstractieniveau, wat inzicht in de werking ervan in de weg staat. Dat moet anders, dacht de Zwitserse documentairemaker Hubert Sauper.
In de in het Victoriameer in Tanzania rondzwemmende nijlbaars vond hij het perfecte onderwerp voor een les in globalisering. Het resultaat is de pakkende documentaire Darwin’s nightmare, die uiteenrafelt hoe alles met alles samenhangt in de wereldeconomie – met de zwakste partij altijd als verliezer. De veelvuldig bekroonde film – onder meer beste Europese documentaire van 2004 – was eerder op het Idfa te zien, maar belandt nu terecht alsnog in de filmtheaters.
Darwin’s nightmare begint in de jaren zestig van de vorige eeuw met het uitzetten in het Victoriameer van de uitheemse nijlbaars. De vraatzuchtige vis verdrong razendsnel alle andere vissoorten. Sommige Tanzanianen vonden het best, want de nijlbaars werd een exportproduct, zodat rond het meer visfabrieken werden gebouwd. De visfilets werden met Russische vliegtuigen naar alle delen van de wereld gevlogen.
Iedereen blij? Razendknap toont de film de rampzalige gevolgen van de introductie van de nijlbaars. Van de ecologische rijkdom van het Victoriameer is niets over. De waterkwaliteit is zo slecht, dat zelfs de nijlbaars voor zijn voortbestaan moet vrezen. De vissers rond het meer zijn gedwongen om steeds verder van huis te vissen. Florerende prostitutie en een snelle verbreiding van het aidsvirus zijn het gevolg van hun dagenlange afwezigheid. Ook het effect van de nijlbaars op de werkgelegenheid is negatief. De visfabrieken hebben door de automatisering steeds minder arbeiders nodig, met als gevolg groeiende werkloosheid. In een land zonder sociale voorzieningen betekent dat honger. Wie niet werkt, zal niet eten, of in het beste geval visafval koken. We kunnen doorgaan. Zelfs het transport van de vis is geen onschuldige bezigheid, want de film maakt aannemelijk dat Russische vliegtuigen met vis weggaan, maar met illegale wapenzendingen terugkeren.
In de in het Victoriameer in Tanzania rondzwemmende nijlbaars vond hij het perfecte onderwerp voor een les in globalisering. Het resultaat is de pakkende documentaire Darwin’s nightmare, die uiteenrafelt hoe alles met alles samenhangt in de wereldeconomie – met de zwakste partij altijd als verliezer. De veelvuldig bekroonde film – onder meer beste Europese documentaire van 2004 – was eerder op het Idfa te zien, maar belandt nu terecht alsnog in de filmtheaters.
Darwin’s nightmare begint in de jaren zestig van de vorige eeuw met het uitzetten in het Victoriameer van de uitheemse nijlbaars. De vraatzuchtige vis verdrong razendsnel alle andere vissoorten. Sommige Tanzanianen vonden het best, want de nijlbaars werd een exportproduct, zodat rond het meer visfabrieken werden gebouwd. De visfilets werden met Russische vliegtuigen naar alle delen van de wereld gevlogen.
Iedereen blij? Razendknap toont de film de rampzalige gevolgen van de introductie van de nijlbaars. Van de ecologische rijkdom van het Victoriameer is niets over. De waterkwaliteit is zo slecht, dat zelfs de nijlbaars voor zijn voortbestaan moet vrezen. De vissers rond het meer zijn gedwongen om steeds verder van huis te vissen. Florerende prostitutie en een snelle verbreiding van het aidsvirus zijn het gevolg van hun dagenlange afwezigheid. Ook het effect van de nijlbaars op de werkgelegenheid is negatief. De visfabrieken hebben door de automatisering steeds minder arbeiders nodig, met als gevolg groeiende werkloosheid. In een land zonder sociale voorzieningen betekent dat honger. Wie niet werkt, zal niet eten, of in het beste geval visafval koken. We kunnen doorgaan. Zelfs het transport van de vis is geen onschuldige bezigheid, want de film maakt aannemelijk dat Russische vliegtuigen met vis weggaan, maar met illegale wapenzendingen terugkeren.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten